مدارک لازم برای اجرا گذاشتن مهریه
در مقاله مدارک لازم برای اجرا گذاشتن مهریه در خصوص به اجرا گذاشتن مهریه و شیوه درخواست آن و همچنین مدارکی که جهت ارائه به دادگاه و یا دفتر ثبت لازم است را بیان خواهیم نمود. از جمله مباحث مالی بسیار سنگین که بر عهده مرد است در بحث طلاق نمود پیدا می‌کند. بحث مهریه می‌باشد. مرد می‌باید مهریه زن خود را به طور کامل به او پرداخت کند. و این دین بر گردن او باقی می‌ماند و حتی در صورت فوت او نیز این دین بر گردن او مستقر است.
پس بدیهی است که مطالبه مهریه و نحوه به اجرا گذاشتن آن از اهمیت زیادی برخوردار باشد. همچنین در دادگاه خانواده نیز کی از پرطرفدارترین دعاوی که معمولاً زوجین بر علیه همسر خود اقامه می‌کنند. بحث طرح دعوای مطالبه مهریه می‌باشد که گاهی این دعوا در صلاحیت شورای حل اختلاف است و گاهی در صلاحیت دادگاه خانواده .
به محض اینکه عقد نکاح شکل می‌گیرد و خطبه توسط سردفتر ازدواج طلاق وانده می‌شود میزان نفقه‌ای که در سند نکاح مندرج است به زن تعلق می‌گیرد زن نسبت به مرد طلبکار می‌شود. قاعدتاً طلب به عنوان یک حق مالی قابل دریافت و وصول است می‌توان هر زمان که اراده کرد آن را از طریق مراجع قانونی و قضایی مطالبه نمود.
بعضی از افراد فکر می‌کنند که فقط در هنگام وقوع طلاق زن می‌توانند مهریه خود را مطالبه نماید و در طول زندگی مشترک همچنین اجازه‌ای را ندارد. آیا به راستی چنین است؟ خیر. باید بدانید که زن حتی در طول زندگی مشترک نیز می‌تواند مهریه خود را مطالبه کند و در واقع مطالبه مهریه ملازمه‌ای با طلاق ندارد. و زن می‌تواند بدون اینکه درخواست طلاق داده باشد مهریه خود را به عنوان یک حق مالی مسلم و بر عهده مرد مطالبه نماید. پس با ما همراه باشید تا در ادامه نکات حقوقی در خصوص مهریه را برایتان توضیح دهیم و همچنین بیان نماییم که در چه موارد و در چه زمان می‌توانید مهریه خود را از چه مراجع قانونی و با چه مدارکی مطالبه نمایید.
مدارک لازم برای به اجرا گذاشتن مهریه
- رجوع به کافی نت و ثبت نام ثنا
- شناسنامه متقاضی
- کارت ملی متقاضی
- عقدنامه یا رونوشت آن از دفترخانه
تعریف مهریه
در قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران در ماده ۱۰۷۸ این قانون مهریه تعریف شده است. یکی از خصوصیاتی که مهریه باید داشته باشد این است که مهریه یک حق مالی باشد و مالیت داشته باشد. یعنی بتوان آن را خرید و فروش کرد ملاک خرید و فروش نیز بازار می‌باشد. اگر چیزی را که شما به عنوان مهریه قرار داده‌اید بتوان در بازار خرید و فروش کرد آن مال می‌تواند مهریه قرار بگیرد و اگر آن چیز را نتوان خرید و فروش کرد قطعاً مال به حساب نمی‌آید. و نمی‌توان آن را مهریه قرار داد و در صورتی که آن را به عنوان مهریه قرار بدهید باطل است و می‌باید مانند آن است که در ازدواج مهریه قرار داده نشده است و باید اجرت المثل پرداخت گردد .
دومین خصیصه‌ای که باید داشته باشد این است که قابل تملک باشد و شخص یا اشخاصی معین بتوانند آن را تملک کنند و به تبریک خود درآورند .معمولا در جامعه ما مواردی مثل خانه ماشین و یا هر مالی که بتوان را خرید و فروش قرار داد مثل سهام شرکت‌ها را می‌توان مهریه قرار داد.
ماده ۱۰۷۸ قانون مدنی: هر چیزی را که مالیت داشته و قابل تملک نیز باشد می‌توان مهر قرار داد.
انواع مختلف مهریه در قانون
در قانون مدنی انواع مهریه وجود دارد که به اختصار در مورد آنها توضیحاتی را به محضر شما ارائه می‌کنیم. اولین نوع مهریه که در قانون مدنی ایران و همچنین شرع مقدس اسلام به آن اشاره شده است مهریه عندالمطالبه می‌باشد این مهریه همانطور که از اسم عربی آن پس زده می‌شود مهریه‌ای است که به محض انعقاد عقد نکاح بر عهده مرد قرار می‌گیرد و زن می‌تواند هر زمان که بخواهد آن را مطالبه کند. چه مرد توان مالی پرداخت آن را داشته باشد چه توان پرداخت مالی آن را نداشته باشد .
فارغ از اینکه چه نوع مهریه‌ای را مد نظر داشته باشید باید بدانید که در صورتی که زن باکره باشد نصف مهریه به او تعلق می‌گیرد و در صورتی که نباشد تمام مهریه به او تعلق می‌گیرد.
نوع دوم مهریه مهریه عندالاستطاعه می‌باشد که قانون به آن اشاره کرده است در واقع در عرف و قانون و حتی شرع این نوع مهریه تنها زمانی از ناحیه زوجه قابل مطالبه می‌باشد که مرد توانایی و تمکن پرداخت آن را داشته باشد بر خلاف مهریه عندالمطالبه که همیشه قابل مطالبه بود این نوع مهریه بسته به توانایی و تمکن مالی مرد است.پس به صرف اینکه عقد ازدواج صورت بگیرد نمی‌توان این نوع مهریه را مطالبه کرد.
قانون جدید مطالبه مهریه
با تصدیق قانون حمایت از خانواده مصوب سال ۱۳۹۱ قانونگذار روش جدید را در خصوص مهریه و مطالبه آن پیش گرفت در واقع به موجب این قانون جدید شرایط مقررات و احکامی در خصوص مهریه ۱۱۰ سکه و پایین‌تر از آن و یا ۱۱۰ سکه و بیشتر از آن مقرر شد. این شرایط احکام در ماده ۲۲ قانون حمایت از خانواده منعکس شد .مطابق این قانون اگر میزان سکه بهار آزادی مندرج در سند نکاحیه تا ۱۱۰ سکه بهار آزادی باشد و یا کمتر از این مقدار باشد مثلاً ۵۷ عدد باشد .در این صورت اگر زوج آنها را پرداخت نکند حبس می‌شود و مشمول قوانین و مقررات ماده ۲ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی می‌شود. اما در صورتی که میزان مهریه از ۱۱۰ سکه بهار آزادی بیشتر باشد مشمول این ماده نشده و تمکن مالی وی ملاک عمل است.
اما در هر صورت مهریه مندرج در سند نکاحیه چه ۱۱۰ سکه باشد و چه بیشتر از آن باید به نرخ روز حساب شود و به زوجه پرداخت و تعدیه شود.
مطابق قانون اجرای احکام مدنی و قانون نحوه اجرایی محکومیت‌های مالی بعد از اینکه حکم راجع به مهریه در دادگاه به قطعیت برسد زوجه یا همان خواهان می‌باشد می‌تواند از دادگاه تقاضای صدور تشکیل پرونده اجرایی و اجرای آن را بنماید در این صورت مطابق قوانین مرد مکلف است که ظرف ۱۰ روز مهریه را بپردازد .یا ترتیب پرداخت آن را بدهد به طور مثال ثالثی را معرفی نماید که آن شخص ثالث به جای او اجرای احکام مال معرفی نماید. و یا اینکه اظهار خود را ظرف ۳۰ روز از تاریخ ابلاغ اجراییه ثابت نماید در این صورت دادگاه نسبت به ادعای احضار او رسیدگی می‌کند و چنانچه ادعای مرد را مقرون به صحت بداند حکمی مبتنی بر تقسیط مهریه صادر می‌شود و مرد بازداشت نخواهد شد .
اما در صورتی که اعسار او ثابت شود و مهریه نیز تقسیط شود در صورتی که زوج اقساط مهریه را پرداخت نکند و بدون دلیل موجه نسبت به عدم پرداخت آنها اقدام نماید طبیعی است که به درخواست محکوم له که همان زوجه می‌باشد حبس خواهد شد. همانطور که قبلاً نیز اشاره کردیم این قاعده در خصوص مهریه ۱۰ سکه و یا کمتر از آن است و در خصوص مهریه بیشتر از ۱۱۰ سکه لازم الاجرا نمی‌باشد و به هیچ عنوان حبس نخواهد شد حتی اگر اظهار او نیز به اثبات نرسد.
راه مطالبه مهریه یا به اجرا گذاشتن آن
شما می‌توانید از دو طریق مختلف مهریه خود را مطالبه نمایید یکی از این روش‌ها رجوع به اداره ثبت اسناد و املاک کشور می‌باشد. در واقع شما باید به دفترخانه‌ای که عقد ازدواج شما در آن واقع شده است رجوع نمایید در گذشته مطابق بند به ماده ۱۱۳ قانون ۱۱۳ قانون برنامه پنجم ششم توسعه کشور ما می‌بایست شما حتماً می‌بایست برای مطالبه مهریه خود ابتدا به دفتر ازدواج طلاقی که در آن به عقد نکاح مبادرت ورزیده بودید رجوع می‌کردید اما در حال حاضر می‌توانید مستقیم در دادگاه خانواده و یا دادگاه عمومی به اقامه دعوا بپردازید و دعوای شما با عدم استماع و یا رد مواجه نمی‌شود.
علت این مورد هم این است که بند ب ماده ۱۱۳ قانون برنامه پنجم توسعه کشور به پایان رسیده است و اعتبار قانونی خود را از دست داده است. به همین دلیل شما می‌توانید به صورت مستقیم اقامه دعوا کنید و از این بابت مشکلی متوجه دعوای شما نمی‌شود..سردفتر بعد از اینکه مدارک شما را به عنوان زوجه مورد بررسی قرار داد و تکمیل شدن آنها را احراز نمود با صدور پرونده اجراییه مهریه اجراییه مبنی بر جرای مهریه صادر می‌نماید و پرونده شما را به ثبت اسناد و املاک محل ارسال می‌کند. تا اموال زوج مطابق قانون توقیف شود و پیامکی مبنی بر توقیف به او ارسال شود.
زن می‌تواند از این مرجع درخواست ممنوع الخروجی و همچنین توقیف اموال او که در تصرف خود شخص زوج یا ثالث است را بنماید.مرد مکلف است که ظرف ۱۰ روز اموال خود را معرفی نماید در غیر این صورت زن می‌تواند تقاضای استعلام سه گانه از بانک – اداره راهور یا اداره ثبت اسناد املاک کشور را به صورت موردی بخواهد تا اموال شخص زوج شناسایی شود.بعد از شناسایی اموال اموال طی مزایده‌ای به فروش می‌رسد طلب زن از آن تادیه می‌شود.
نکته مهمی که باید در این خصوص توجه داشته باشید این است که در صورتی اموال توقیف می‌شود که از جمله مستثنیات دین نباشد در واقع مستثنیات دین مواردی هستند که برای زندگی لازم و ضروری هستند و نمی‌توان آنها را توقیف کرد به طور مثال اجاق گاز و یا خودرویی که شخص برای زندگی از آن استفاده می‌کند نمی تواند توقیف شود. البته اگر شخص زوج این اموال را جهت توقیف به اجرای ثبت اعلام نماید طبق قاعده اقدام مشمول ستثنیات دین قرار نمی‌گیرد و توقیف خواهد شد.
اما مورد دیگری که زوجه می‌تواند با رجوع به آن تقاضای خود را جهت مطالبه مهریه ثبت نماید راجعه به دادگاه خانواده محل اقامت خود می‌باشد. البته مطابق کانون تشکیل دادگاه‌های عمومی انقلاب کشور و موادی از قانون حمایت خانواده مصوب سال ۱۳۹۱ اگر در حوزه‌ای دادگاه خانواده نباشد ادگاه عمومی آن محل صالح به رسیدگی در این مورد می‌باشد. در این صورت زوجه دادخواست خود را ارائه می‌دهد از دادگاه مهریه خود را مطالبه می‌نماید. در این صورت اگر زوجه بخواهد اصالتاً و بدون وکیل دادگستری طرح دعوا کند می‌تواند به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی در سطح شهر خود مراجعه نماید و دادخواست خود را ثبت نماید. اما در صورتی که خودش وکیل گرفته باشد ی‌تواند از آن طریق اقدام به خانه دعوا کنم.
دادگاه بعد از بررسی معاوی پرونده در صورتی که همه چیز مهیا باشد زوج را به پرداخت مهریه محکوم می‌نماید و در این صورت زوج باید ظرف ۱۰ روز مهریه را پرداخت کند و یا در دادگاه اثبات نماید که توانایی پرداخت مهریه را به صورت یکجا ندارد که در این صورت دادگاه ضمن حکم اعساری که صادر می‌کند مهریه را تقسیط خواهد کرد و یا مهلت پرداختی را به او می‌دهد.
هزینه مطالبه مهریه در دادگاه و اجرای ثبت
در صورتی که شما بخواهید مهریه خود را مطالبه کنید بسته به اینکه چه مرجع صالحی را جهت به اجرا گذاشتن مهریه خود انتخاب می‌کنید هزینه‌های آن نیز متفاوت خواهد بود که در ادامه به آنها می‌پردازیم. در صورتی که شما بخواهید از طریق اداره اجرای ثبت مهریه خود را به اجرا بگذارید هزینه ابتدایی ثبت این درخواست بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان می‌باشد. و بعد از عملیات اجرایی مطالبه مهریه نیم عشر آن یعنی ۵ درصد از مبلغ مهریه را دولت از شما به عنوان هزینه کسر خواهد نمود.
این ۵ درصد در آخر کار از شما گرفته می‌شود و به این صورت نیست که در ابتدا شما مجبور باشید مبلغی را پرداخت نمایید. پس رجوع به اداره ثبت و مطالبه مهریه از این طریق بهترین راه حل و کم هزینه‌ترین راه حل می‌باشد.
در خصوص هزینه دادرسی مهریه در دادگاه با اجرای ثبت کمی متفاوت است و هزینه سنگینی را در پی دارد برای اینکه شما بتوانید مهریه خود را از طریق دادگاه مطالبه کنید نیاز به ارائه دادخواست است و شما می‌بایست در ابتدای کار مهریه خود را ارزش گذاری کرده و مطابق با آن هزینه دادرسی را به صورت تمبر و الکترونیکی ابطال نمایید. البته نگران نباشید اگرچه شما توانایی پرداخت در این مورد را نداشته باشید می‌توانید مطابق ماده ۵ قانون حمایت از خانواده مصوب سال ۱۳۹۱ درخواست اعسار دهید.
خلاصه مطلب
در مقاله مدارک لازم برای به اجرا گذاشتن مهریه به صورت کامل در خصوص مدارکی که شما جهت اجرا گذاشتن مهریه خود در اجرای ثبت و یا دادگاه لازم دارید اشاره کردیم. و همچنین در خصوص هزینه دادرسی در این دو مرجع اشاره کردیم. در خصوص اعسار از هزینه دادرسی صحبت کردیم و گفتیم اگر شما در دادگاه نتوانید از پس هزینه‌های دادرسی بر بیایید می‌توانید از ماده ۵ قانون حمایت از خانواده استفاده نمایید. همچنین در خصوص قانون ششم برنامه توسعه کشور و پایان یافتن اعتبار آن نیز صحبت کردیم. گفتیم که در حال حاضر به صورت مستقیم نیز می‌توان مهریه را از دادگاه مطالبه کرد. شما می‌توانید از طریق دکمه سبز رنگ پایین وب سایت با ما تماس بگیرید کارشناسان ما یک جلسه مشاوره رایگان برای شما در نظر گرفته‌اند و به شما کمک می‌کنند که مشکل خود را حل کنید. پایان.
