استرداد جهیزیه بدون سیاهه یا با سیاهه و شرایط- احکام(❤️ قانون جدید)
استرداد جهیزیه می‌تواند قبل از طلاق و یا بعد از طلاق رخ دهد. جهیزیه معمولاً عبارت است از وسایل خانه‌ای که مرد یا زن به خانه می‌آورد و به طرف مقابل خود اجازه استفاده از آنها را می‌دهد و مالکیت این جهیزیه مربوط به شخصی است که آنها را به خانه مشترک می اورد. گاهی ممکن است مرد این وسایل را به خانه بیاورد که در سیاهه نوشته می‌شود. بدیهیست که در چنین موردی مرد می‌تواند تمام جهیزیه را مسترد کنم. گاهی نیز زن جهیزیه را می‌آورد. چه مرد و چه زن هر کدام که بخواهند جهیزیه خود را مطالبه نمایند اولاً باید در دادگاه خانواده اقامه دعوا کنند و دوماً جهت اقامه دعوای خود یک دادخواست به این دادگاه ارائه دهند.
در قسمت خواسته دادخواست باید خواسته خود را “استرداد جهیزیه” عنوان نمایند و در قسمت دلایل و منظمات دادخواست نیز دلایلی مثل فاکتور خرید جهیزیه و یا سیاهه جهیزیه پیوست شود. همانگونه که می‌دانید استرداد جهیزیه به عنوان یک ادعا نیاز به اثبات دارد و شما حتماً باید برای اثبات ادعای خود دلایلی را به دادگاه ارائه دهید.
در ستون مربوط به شخص خواهان باید اطلاعات مربوط به خود را چه زن چه مرد که خواهان استرداد جهیزیه است را وارد نمایید همچنین اقامتگاه خود را نیز در این قسمت وارد کنید در صورتی که اقامتگاه خواهان در دادخواست مشخص نباشد دادخواست شما توسط دفتر دادگاه رد می‌شود.
جهیزیه چیست ؟ و به چه کسی تعلق دارد؟
معمولا در عرف کشور ما زنان در ابتدای زندگی زناشویی خود اموال منقولی را مثل ماشین لباسشویی جاروبرقی فرش و غیره را تحت عنوان جهیزیه به خانه شوهر می‌آورند و آنها را در برگه ای تحت عنوان برگه سیاهه جهیزیه قید می‌نمایند. تمام این اموال در مالکیت همان زن می‌باشد که به خانه شوهر آورده است و شوهر هیچگونه مالکیتی به آنها پیدا نمی‌کند که فقط نسبت به آنها حق انتفاع پیدا می‌کند و می‌تواند از آنها منتفع شود و حق هیچ گونه دخل و تصرفی دیگر در آنها ندارد.
به عنوان یک مال در نزد او امانت می‌باشد. حال در زمانی که زوجین با یکدیگر به مشکل برمی‌خورند مرد باید تمام اموال را به زن برگرداند و نمی‌تواند تصرف دیگری در آن بنماید. مثلاً نمی‌تواند اموال را اتلاف کرده یا آنها را بشکند و یا به فروش برساند زیرا تنها حق استفاده از آنها را دارد. اموالی را که زن خریده است گاهی دارای فاکتور می‌باشد که به آن فاکتور خرید گفته می‌شود فاکتور دارای فاکتور می‌باشد که به آن فاکتور خرید گفته می‌شود فاکتور خرید بیانگر این است که زن این اموال را از مغازه خریداری کرده است.در قسمت مربوط به خوانده نیست شما باید اطلاعات طرف مقابلتان را که ادعا متوجه اوست وارد نمایید.
حکم ورود به منزل برای استرداد جهیزیه
طبق ماده 1 قانون مسئولیت مدنی: حکم ورود به منزل برای استرداد جهیزیه جبران خسارت می‌باشد در واقع در صورتی که به اموال منقول یا غیر منقول جهیزیه خسارتی وارد شود شخصی که بدون اجازه به منزل وارد شده است مکلف است طبق قواعد عمومی جبران خسارت نماید.
باید بدانید که این موضوع از لحاظ کیفری جرمی ندارد و اگر شما بدون اجازه همسرتان وارد منزل شوید و جهیزیه آن را پس بگیرید مرتکب جرم ورود غیر مجاز به نزل و یا هتک حرمت منزل نشده‌اید زیر آن مکانی که برای زندگی تهیه شده است مکانی است که مرد یا زن به طور ضمنی به یکدیگر اجازه داده‌اند تا بتوانند به آن ورود پیدا نمایند. البته اگر جهیزیه در جای دیگری غیر از منزل مشترک باشد شخصی که به آن منزل وارد شده است مرتکب جرم ورود غیر مجاز به منزل و هک حرمت منزل شده است.
وقتی که زن و مرد با یکدیگر به مشکل می‌خورند و در آستانه طلاق قرار می‌گیرند معمولاً شخصی که مالکیت جهیزیه را دارد می‌تواند آن جهیزیه را پس بگیرد که به آن استرداد جهیزیه می‌گویند. که باید جهت این موضوع یک دادخواست به دادگاه خانواده ارائه نماید. البته طرفین می‌توانند قبل از مراجعه به دادگاه به صورت توافقی با یکدیگر این موضوع را حل و فصل نمایند و در میان خودشان اموال را تقسیم نمایند. گاهی نیز در هنگام عقد ازدواج طرفین در عقد نکاحی و یا قرارداد جداگانه‌ای در این خصوص توافق مینماید. مثلاً توافق می‌کنند که تمام جهیزیه متعلق به هر دو نفر آنها باشد.
دعوای استرداد جهیزیه می‌تواند به صورت مستقل اقامه شود و یا همچنین می‌تواند ضمن دعوای اصلی طلاق اقامه شود در هر حال فرقی نمی‌کند و دادگاه مکلف است چه به صورت جداگانه و چه ضمن دعوای اصلی به آن رسیدگی نماید.
در ادامه این مقاله در خصوص شیوه طرح دعوای استرداد جهیزیه و همچنین دادخواست استرداد جهیزیه و شیوه تنظیم کردن آن با شما صحبت می‌کنیم و یک نمونه دادخواست استرداد جهیزیه نیز برای شما قرار می‌دهیم. و ستون مربوط به خواهان و خوانده و همچنین دلایل منضمات دادخواست همچنین قسمت خواسته را مورد ارزیابی قرار می‌دهیم. در صورتی که شما سوالی داشتید می‌توانید آن را از ما بپرسید تا به آن پاسخ دهیم .
اگر عین جهیزیه موجود نباشد
اگر عین جهیزیه موجود نباشد باید قیمت آن پرداخت شود در واقع مطابق قانون مسئولیت مدنی و همچنین قانون اجرای احکام مدنی در مواردی که نمی‌توان در مواقعی که نمی‌توان حکم استرداد عین جهیزیه داد باید قیمت آن پرداخته شود قیمت آن نیز باید مطابق قیمتی که روز اجرای احکام در بازار جریان دارد مشخص شود و مورد حکم قرار گیرد.
در قانون ما عین عبارت است از چیزی که در عالم خارج وجود خارجی داشته باشد و قابل لمس باشد اگر چیزی در عالم مادی و واقعی خارج وجود نداشته باشد و نتوان آن را لمس نمود آن چیز یک چیز عینی نیست و یک چیز اعتباری می‌باشد. مثلاً یک تلویزیون که زوجه به خانه زوج می‌آورد به عنوان یک جسم خارجی قابل لمس و رویت می‌باشد که به آن عین تلویزیون گفته می‌شود. اما یک طلب که زوجه از زوج دارد چیزی نیست که بتوان در عالم خارج آن را مشخص نمود. یک عالم اعتباری دارد و به آن دین گفته می‌شود. پس حال که تفاوت عین و دین را متوجه شدید باید بدانید که در صورتی که عین جهیزیه موجود نباشد باید قیمت آن به عنوان بدل این پرداخت شود.
هزینه استرداد جهیزیه
هزینه دادرسی استرداد جهیزیه یا همان هزینه استرداد جهیزیه هزینه‌ای است که شما باید در هنگام تقویم دادخواست به دادگاه پرداخت نمایید. دعوای استرداد جهیزیه یکی از دعاوی مالی است که در صورتی که میزان بهای خواسته و ارزش جهیزیه تا ۱۰۰ میلیون تومان یا کمتر از آن باشد باید در شورای حل اختلاف خانه دعوا نمایید و در صورتی که بیش از ۱۰۰ میلیون باشد باید در دادگاه‌های دادگستری اقدام به اقامه دعوا نمایید. هزینه استرداد جهیزیه دو و نیم درصد (⅖ %) ارزش کل واسته می‌باشد به طور مثال اگر ارزش کل جهیزیه ۱۰۰ میلیون تومان باشد دو و نیم درصد است کل این ۱۰۰ میلیون تومان به عنوان هزینه دادرسی و هزینه استرداد جهیزیه باید به دولت پرداخت شود.
محاسبه جهیزیه به نرخ روز
با وحدت ملاک از ماده 19 قانون ایین دادرسی کیفری : دادگاه در هنگام حکم استرداد جهیزیه را به نرخ روز حساب می‌کند و مورد حکم قرار می‌دهد. پس محاسبه جهیزیه به نرخ روز در اجرای احکام صورت می‌گیرد. در این خصوص ماده ۱۹ قانون آیین دادرسی کیفری مقرراتی را وضع کرده است بدین صورت که: ماده 19 قانون آیین دادرسی کیفری:
دادگاه در مواردی که حکم به رد عین، مثل و یا قیمت مال صادر می کند، مکلف است میزان و مشخصات آن را قید و در صورت تعدد محکوم علیه، حدود مسئولیت هر یک را مطابق مقررات مشخص کند.
تبصره- در صورتی که حکم به پرداخت قیمت مال صادر شود، قیمت زمان اجرای حکم، ملاک است.
همانگونه که مشاهده می‌کنید تبصره ماده ۱۹ آیین دادرسی کیفری که در امور مدنی نیز جاری می‌باشد بیان می‌کند که در صورتی که حکم پرداخت قیمت صادر شود قیمت زمان اجرای حکم ملاک است و در زمان اجرای حکم نیز هیزیه به نرخ روز محاسبه می‌گردد.
حق الوکاله استرداد جهیزیه
حق الوکاله استرداد جهیزیه معمولاً بین ۱۰ یا ۱۵ درصد است ارزش جهیزیه می‌باشد که وکیل دادگستری از شما اخذ مینماید به طور مثال اگر ارزش جهیزیه ۲۰۰ میلیون تومان باشد وکیل دادگستری ۲۰ میلیون آن را که ۱۰ درصد از ارزش بهای خواسته آن است را به عنوان حق الوکاله از شما اخذ مینماید. البته این مورد توافقی می‌باشد و شما می‌توانید هر مبلغی را ولو مبلغ اندک به عنوان حق وکاله قرار دهید حتی در برخی از موارد می‌توان تبری وکالت را به شخص وکیلی سپرد.
عدم حضور در دادگاه استرداد جهیزیه
در صورتی که شخص خواهان استرداد جهیزیه در دادگاه استرداد جهیزیه حاضر نشود و دادگاه نتواند حکم صادر کند ممکن است مطابق ماده ۹۵ قانون آیین دادرسی مدنی حکم به ابطال دادخواست شخص خواهان صادر شود
ماده ۹۵ قانون آیین دادرسی مدنی: عدم حضور هر یک از اصحاب دعوا یا وکیل آنان در جلسه دادرسی مانع رسیدگی و اتخاذ تصمیم نیست. در موردی که دادگاه به اخذ توضیح از خواهان نیاز داشته باشد و نامبرده در جلسه تعیین شده حاضر نشود و با اخذ توضیح از خوانده هم دادگاه نتواند رأی بدهد، همچنین در صورتی که با دعوت قبلی هیچ یک از اصحاب دعوا حاضر نشوند، و دادگاه نتواند در ماهیت دعوا بدون اخذ توضیح رأی صادر کند دادخواست ابطال خواهد شد.
همانطور که از متن ماده استنباط می‌شود دادگاه تنها در زمانی باید ابطال دادخواست را صادر نماید که اولاً شخصی که غایب است شخص خواهان باشد دوم نتواند در ماهیت دعوا رای صادر نماید در صورتی که شخص خواهان غایب باشد اما دادگاه بتواند علی رغم غیبت شخص خواهان رئیس صادر کند به هیچ عنوان دادخواست وی ابطال نمی‌شود. در صورتی که وکیل در جلسه حاضر نشود این امر تخلف انتظامی محسوب می‌شود . اما مانع است تصمیم گیری دادگاه نمی‌باشد.
اما در خصوص شخص خوانده باید توجه کنید که ور او در جلسه لازم نمی‌باشد و او می‌تواند غایب باشد و چون وضوع جلسه یک موضوع حق الناسی است دادگاه می‌تواند به طور غیابی به آن رسیدگی نماید و شخص غایب نیز می‌تواند مطابق قانون از آن رای واخواهی نماید. واخواهی به حالتی گفته می‌شود که شخص خوانده در هیچ کدام از جلسات دادرسی شرکت نکرده باشد و لایحه نیز ارسال نکرده باشد.در این صورت می‌تواند ظرف ۲۰ روز است صادر شدن حکم مرحله نخستین به آن اعتراض نماید.
نکات استرداد جهیزیه
در خصوص استرداد جهیزیه باید در خصوص نکاتی با شما صحبت کنیم اول اینکه در خصوص استرداد جهیزیه باید به این نکته توجه کنید که شخصی که مدعی استرداد جهیزیه است باید مالکیت خود را بر اقلام جهیزیه مانند اموال منقول اثبات نماید در این خصوص می‌تواند از شهادت شهود استفاده کند که دو شاهد مرگ یا چهار شاهد زن یا یک شاهد مرد و دو شاهد زن می‌توانند به این امر شهادت دهند که شخص مدعی استرداد جهیزیه در فلان تاریخ اقدام به خرید این اموال کرده است.
همچنین شخص مدعی استرداد می‌تواند با استفاده از فاکتوری استرداد جهیزیه که یک سند عادی محسوب می‌شود مالکیت خود را بر جهیزیه اثبات نماید و آن را استرداد کند.
و اما حالت سوم نیز ارائه سیاهه جهیزیه می‌باشد سیاهه معمولاً برگی است که در زمان انعقاد عقد نکاح نعقد می‌شود و در آن اقلام جهیزیه به صورت کامل درج می‌شود و به امضای شهود و زوج و زوجین می‌رسد. پس تا زمانی که دلیل قانع کننده‌ای برای استرداد جهیزیه خود نداری سعی کنید به هیچ عنوان اقدامی جهت مطالبه جهیزه خود نکنید را دعوای شما رد می‌شود و شما محکوم می‌شوید.
استرداد جهیزیه چقدر طول میکشد؟
در خصوص این سوال که استرداد جهیزیه چقدر طول میکشد باید به شما عرض نماییم که بعد از اینکه حکم از دادگاه بدوی صادر می‌شود این حکم غیر قطعی می‌باشد و ظرف ۲۰ روز قابل تجدید نظر در دادگاه تجدید نظر استان می‌باشد و بعد از آن نیز قطعی می‌شود که محکوم علیه باید ظرف ۱۰ روز آن را اجرا نماید به طور کلی اجرای حکم متر از ۴۰ روز طول نمی‌کشد. و حداقل آن ۴۰ روز می‌باشد. البته این مورد در جاهای مختلف متفاوت است و ممکن است کمتر یا بیشتر شود.
خلاصه مطلب
در مقاله استرداد جهیزیه در خصوص تعریف جهیزیه و اینکه جهیزیه چیست؟ صحبت کردیم و گفتیم که جهیزیه شامل اقلام منقولی می‌باشد که زن یا مرد به منزل مشترک می‌آورد تا به واسطه آن به طرف مقابل از در استفاده آن بدهد همچنین در خصوص شرایط دادخواست استرداد جهیزیه گفتیم و بیان کردیم که شما می‌توانید ادعای استرداد جهیزیه خود را با چه دلایلی اثبات نمایید به شهادت شهود و فاکتور و سیاهه جهیزیه اشاره کردیم و آنها را توضیح دادیم. همچنین در خصوص میزان حق الوکاله وکیل در خصوص استرداد جهیزیه صحبت کردیم که گفتیم ۱۰ درصد از ارزش جهیزیه می‌باشد. در صورتی که قصد دارید در خصوص استرداد جهیزیه اقامه دعوا نمایید حتماً از یک وکیل پایه یک دادگستری در این زمینه کمک بگیرید شما می‌توانید همواره با کلیک بر روی دکمه سبز رنگ پایین وب سایت ما با وکلای ما تماس بگیرید و از یک جلسه مشاوره رایگان حضوری یا تلفنی بهره‌مند شوید.پایان.
